| طراحی و اعتباریابی برنامه فرایندمحور برای ارتقا کارکردهای اجرایی"فرایش" برای دانش‌آموزان دارای ناتوانی های یادگیری ریاضی |
| کد مقاله : 1355-HMA |
| نویسندگان |
|
سمیه نظری *1، سعید حسن زاده2، محسن شکوهی یکتا3، سید علی نقی خرازی4، ولی اله فرزاد5 1کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران 2دانشیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران؛ 3استاد گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران؛ 4استاد گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران؛ 5دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران |
| چکیده مقاله |
| هدف: با توجه به فرضیه نارساکنش‌وری اجرایی و نقص مهارت‌های حوزه‌خاص ریاضی به‌عنوان منشا ناتوانی‌های یادگیری ریاضی، و نبود برنامه‌های مداخلاتی کارکردهای اجرایی فرایندمحور تخصصی برای دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری ریاضی، پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی برنامه فرایندمحور ارتقا کارکردهای اجرایی ویژه این گروه به اجرا درآمد. روش بررسی: برنامه مداخلاتی پس از مطالعه الگوهای نظری و پارادایم‌های تکلیفی موجود در زمینه کارکردهای اجرایی، بر مبنای الگوی نظری دیاموند( 2013) در قالب 12 تکلیف دارای فرم‌های موازی در سه مؤلفه حافظه کاری، بازداری، و تغییر آمایه با رویکرد فرایندمحور و با استفاده از مواد عددی و فرایندهای حساب طراحی شد. روایی کیفی و محتوایی برنامه با استفاده ازنظرات 8 نفر از متخصصان، با استفاده از نسبت روایی محتوایی ( CVR) برآورد شد و اعتبار برنامه بر پایه میزان اثربخشی برنامه با استفاده از طرح پژوهشی نیمه‌آزمایشی با طرح پیش-آزمون ـ پس‌آزمون، با دو گروه آزمایش و گواه، بر روی نمونه 30 نفری از دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری ریاضی پایه سوم و چهارم دبستان سنجش شد. داده‌ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس یک‌راهه(ANCOVA) در نسخه 16 نرم‌افزار SPSS در سطح معناداری(05/0=α) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد برنامه فرایش دارای روایی محتوایی مطلوب( CVR>0/75) می‌باشد. این برنامه میانگین تعداد خطا و زمان تکمیل تکالیف بازداری و تغییر آمایه گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه را به‌طور معنادار کاهش(001/0>P) و درصد پاسخ‌های صحیح حافظه کاری را به‌طور معنادار افزایش داده است (001/0>P). نتیجه‌گیری: برنامه فرایش با رویکرد فرایند محور جهت آموزش کارکردهای اجرایی و با محتوای تخصصی ریاضی می‌تواند با تحریک و به‌کارگیری بهینه ظرفیت شناختی دانش‌آموزان دارای ناتوانی‌های یادگیری ریاضی با صرف مقدار مشخصی از زمان و کوشش، منجر به بهبود نارساکنش‌وری اجرایی این گروه گردد. |
| کلیدواژه ها |
| برنامه کارکردهای اجرایی، بازداری، حافظه کاری، تغییر آمایه، ناتوانی یادگیری ریاضی، آموزش فرایندمحور. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |